Derviš i smrt
Derviš i smrt je najuspješniji roman bosanskohercegovačkog pisca Meše Selimovića.
Roman je pisan u razdoblju od četiri godine (1962-1966) u piščevom poodmaklom dobu. Objavljen je 1966. godine od strane izdavačke kuće Svjetlost iz Sarajeva i doživio nevjerovatan uspjeh u okvirima čitalačke javnosti širom tadašnje Jugoslavije. Roman je doživio brojna reizdanja. Derviš i smrt donio je Selimoviću mnogobrojne najviše jugoslavenske nagrade, između ostalih Njegoševu, Goranovu i NIN-ovu nagradu.
Žanr romana je psihološka drama sa primjesama filozofije uskomiješane s lirskim doživljajem okolnosti i unutarnjih previranja.
Glavni protagonista romana je Ahmed Nurudin koji se susreće sa poteškoćama koje mu nosi hapšenje njegovog brata i sudar sa totalitarnom vlašću 19. vijeka u Bosni, u okolnostima koje izaziva navedeni događaj. Prema rezimeu na koricama 2. izdanja BIGZ-a (Beograd, 1986):
Klasičan sklad Selimovićevog pripovjedanja, prateći u nečemu Andrićev nenadmašni uzor, obogaćen izuzetnim filosofskim i lirskim sjenčenjima, u kojima duhovna drama šejha Nurudina zvuči u složenom akordu: prisutni su i andrićevski motivi bosanske kasabe i njenih šarolikih prizora i surovih naravi, ali i osobita orijentalna poezija i duhovnost. Povrh svega, tragedija Selimovićevog derviša, suočenog sa zamkama postojanja i sa neminovnošću propasti ljudskih vrijednosti, uzdignuta je do univerzalne slike ljudske sudbine u žrvnju nečovječne historije i totalitarne ideologije. Selimović je tako odista dao jednu od najuzbudljivijih knjiga naše epohe, pri tom, knjigu "za sva vremena".
Derviš i smrt je doživio ekranizaciju 1972. godine, u režiji Save Mrmaka i sa Zoranom Radmilovićem u glavnoj ulozi, u obliku TV serije.1974. je snimljen i film "Derviš i smrt" u režiji Zdravka Velimirovića, sa Vojom Mirićem u glavnoj, i Velimirom Batom Živojinovićem,Borisom Dvornikom, Pavlom Vujisićem, Abdurrahmanom Šaljom, Farukom Begollijem i drugima u ostalim ulogama.
Nema komentara:
Objavi komentar